بریس ستون فقرات: راهنمای کامل انواع، کاربردها و ساخت سفارشی

این راهنما برای بیمارانی تهیه شده که با تشخیص پزشک، نیازمند استفاده از بریسهای ستون فقرات (Spinal Orthoses) برای مدیریت ناهنجاریهایی مانند اسکولیوز، کایفوز (قوز)، شکستگیهای مهره یا پس از جراحیهای ستون فقرات هستند و بهدنبال اطلاعاتی دقیق درباره انواع، کاربرد، فرآیند ساخت سفارشی و نکات استفاده از این ارتزها میباشند.
معرفی و اهداف بریس ستون فقرات
بریس یا ارتز ستون فقرات یک وسیله درمانی خارجی است که با هدف حمایت، کنترل، اصلاح یا محدود کردن حرکت در ناحیه گردن، سینه یا کمر طراحی و ساخته میشود. در کلینیک ارتوپدی فنی بهبودگام، این بریسها بهصورت کاملاً سفارشی و بر اساس اسکن سهبعدی و ارزیابی دقیق هر فرد ساخته میشوند تا حداکثر کارایی درمانی و راحتی را فراهم آورند.
اهداف اصلی استفاده از بریس ستون فقرات:
- اصلاح ناهنجاریها: کنترل و کاهش پیشرفت انحرافات ستون فقرات مانند اسکولیوز و کایفوز در کودکان و نوجوانان.
- حمایت و بیحرکتی: ثابت نگه داشتن ستون فقرات پس از آسیبدیدگی (تروما) یا جراحی برای تسریع فرآیند بهبودی.
- کاهش بار و درد: برداشتن فشار از روی مهرههای آسیبدیده یا دیسکهای بین مهرهای برای کاهش درد.
- یادآوری وضعیتی (Postural Reminder): کمک به حفظ وضعیت صحیح بدن در طول روز.
چه کسانی به بریس ستون فقرات نیاز دارند؟
- کودکان و نوجوانان مبتلا به اسکولیوز: برای جلوگیری از پیشرفت انحراف جانبی ستون فقرات.
- افراد مبتلا به کایفوز (قوز پشتی): جهت اصلاح و کنترل افزایش انحنای ستون فقرات.
- بیماران پس از جراحی ستون فقرات: برای محافظت از ناحیه جراحی شده و محدود کردن حرکات خطرناک.
- افراد دچار شکستگیهای پایدار مهره: به منظور بیحرکتسازی و فراهم کردن شرایط برای جوش خوردن.
- بیماران مبتلا به کمردردهای مزمن: برای کاهش فشار و اسپاسم عضلانی تحت نظر پزشک.
انواع بریسهای ستون فقرات
بریسها بر اساس ناحیهای از ستون فقرات که پوشش میدهند، دستهبندی میشوند:
بریسهای گردنی (Cervical Orthoses – CO)
مانند کلار فیلادلفیا یا میامی جی که برای محدود کردن حرکات گردن پس از آسیب یا جراحی استفاده میشوند.
بریسهای سینهای-کمری-خاجی (Thoraco-Lumbo-Sacral Orthoses – TLSO)
- بریس بوستون (Boston Brace): رایجترین بریس برای درمان اسکولیوز که زیر لباس پوشیده میشود.
- بریس میلواکی (Milwaukee Brace): یک بریس قدیمیتر برای اسکولیوز و کایفوز شدید که تا گردن امتداد دارد.
- بریس چارلستون (Charleston Bending Brace): بریسی که فقط شبها و در حالت خوابیده استفاده میشود.
- بریس ژوئت (Jewett Brace): برای بیحرکت کردن ستون فقرات پس از شکستگیهای فشاری مهرهها.
بریسهای کمری-خاجی (Lumbo-Sacral Orthoses – LSO)
ارتزهای نیمهسخت یا سختی که برای کنترل حرکات کمر و کاهش درد در ناحیه لومبار (کمری) به کار میروند.
مراحل ارزیابی و ساخت سفارشی در کلینیک بهبودگام
- ویزیت و ارزیابی اولیه: بررسی دقیق پرونده پزشکی، معاینه فیزیکی و تحلیل تصاویر رادیوگرافی توسط کارشناس ارتوپدی فنی.
- اسکن سهبعدی کامپیوتری: ثبت یک مدل دیجیتال دقیق از تنه بیمار بدون نیاز به قالبگیری سنتی (گچی) که دقت و راحتی بیشتری دارد.
- طراحی کامپیوتری (CAD): طراحی بریس در نرمافزار تخصصی با اعمال فشارهای اصلاحی دقیق بر اساس الگوی انحراف ستون فقرات.
- ساخت (CAM): تراش مدل توسط دستگاه CNC و شکلدهی پلاستیکهای پزشکی (پلیپروپیلن) روی آن.
- پرو و تنظیمات نهایی (Fitting): پوشیدن بریس توسط بیمار و انجام تنظیمات نهایی برای اطمینان از قرارگیری صحیح پدها و فشارهای اصلاحی.
- آموزش و پیگیری: ارائه دستورالعملهای کامل در مورد نحوه پوشیدن، درآوردن، تمیز کردن و برنامه زمانبندی استفاده از بریس. جلسات پیگیری منظم برای ارزیابی پیشرفت درمان و تنظیم مجدد بریس ضروری است.
عوامل مؤثر بر هزینه و پوشش بیمه
- نوع بریس: بریسهای TLSO مانند بوستون معمولاً پیچیدگی و هزینه بیشتری نسبت به بریسهای کمری ساده دارند.
- تکنولوژی ساخت: استفاده از اسکن و طراحی کامپیوتری ممکن است هزینه را نسبت به روشهای سنتی تغییر دهد.
- متریال به کار رفته: کیفیت پلاستیک، پدها و استرپها.
- پوشش بیمههای تکمیلی: بخش قابل توجهی از هزینه بریسهای درمانی مانند اسکولیوز معمولاً تحت پوشش بیمههای تکمیلی قرار میگیرد.
توصیه: برای دریافت برآورد دقیق هزینه و اطلاع از شرایط بیمه، حتماً با مدارک پزشکی خود جهت ارزیابی حضوری به کلینیک بهبودگام مراجعه فرمایید.
نکات مهم در استفاده و نگهداری از بریس
- پوشیدن تدریجی: در روزهای اول، بریس را طبق دستور پزشک یا کارشناس به تدریج بپوشید تا بدن به آن عادت کند.
- پوشیدن تیشرت نخی: همیشه زیر بریس یک تیشرت نخی تمیز و جذبکننده رطوبت بپوشید تا از تحریکات پوستی جلوگیری شود.
- بررسی روزانه پوست: هر روز پس از درآوردن بریس، پوست خود را از نظر قرمزی، زخم یا نقاط فشار بررسی کنید.
- تمیز کردن منظم: بریس را طبق دستورالعمل با یک پارچه مرطوب و الکل یا آب و صابون ملایم تمیز کرده و کاملاً خشک کنید.
- پایبندی به برنامه زمانی: موفقیت درمان، بهویژه در اسکولیوز، به شدت به استفاده منظم و طبق ساعات تعیین شده (مثلاً ۲۳ ساعت در روز) بستگی دارد.
سؤالات متداول
آیا پوشیدن بریس دردناک است؟
در ابتدا ممکن است احساس فشار یا محدودیت داشته باشید، اما بریس نباید باعث درد شدید شود. در صورت وجود درد، برای تنظیم مجدد به کلینیک مراجعه کنید.
چه مدت باید از بریس استفاده کنم؟
مدت زمان استفاده به سن، شدت ناهنجاری و تشخیص پزشک بستگی دارد و میتواند از چند ماه تا چند سال (تا پایان سن رشد) متغیر باشد.
آیا با بریس میتوانم ورزش کنم؟
بسته به نوع بریس و توصیه پزشک، ممکن است لازم باشد هنگام ورزش بریس را درآورید. انجام ورزشهای تقویتی عضلات مرکزی (Core muscles) معمولاً برای این بیماران بسیار مفید است.
اگر بریس برایم تنگ یا گشاد شد چه کار کنم؟
هرگونه تغییر در فیت بریس را فوراً به کلینیک اطلاع دهید. تغییرات وزن یا رشد قدی ممکن است نیاز به تنظیم یا حتی تعویض بریس داشته باشد.
آیا بریس اسکولیوز را به طور کامل درمان میکند؟
هدف اصلی بریس در اسکولیوز، جلوگیری از پیشرفت انحراف است. در بسیاری از موارد، بریس میتواند از نیاز به جراحی جلوگیری کند.
چگونه زیر لباس بریس را پنهان کنم؟
بریسهای مدرن مانند بوستون طوری طراحی شدهاند که زیر لباسهای گشادتر به راحتی پنهان میشوند و مشخص نیستند.
تماس با ما
تشخیص و درمان بهموقع ناهنجاریهای ستون فقرات، کلید یک زندگی سالم و فعال است. برای ارزیابی تخصصی، مشاوره و ساخت سفارشی پیشرفتهترین بریسهای ستون فقرات، با کلینیک ارتوپدی فنی بهبودگام تماس بگیرید.
- تلفن: 38554140-051
- آدرس: مشهد، میدان بیمارستان امام رضا، ساختمان پزشکان رازی، واحد 510
- ساعات کاری: شنبه تا چهارشنبه 15 تا 20
- شبکههای اجتماعی:behbodgam@